Νησί του Ιονίου πελάγους με έκταση 585 τ. χλμ., μήκος ακτών 259 χλμ. και πληθυσμό 110.317 κατοίκους. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Κέρκυρα (28.185 κάτ.). . .
Η Κέρκυρα θεωρείται η είσοδος της Ελλάδας από τη Δύση.
Είναι το δεύτερο σε έκταση νησί των Επτανήσων, μετά την Κεφαλλονιά.
Βρίσκεται στο Βόρειο Ιόνιο και στο στόμιο της Αδριατικής. Ανατολικά του νησιού είναι οι ελληνοαλβανικές ακτές, από τις οποίες τη χωρίζει, προς το βόρειο τμήμα (ακρωτήριο Αγίου Στεφάνου), στενός πορθμός πλάτους μόλις 2,5 χλμ. Το μήκος της Κέρκυρας από βορρά προς νότο φτάνει τα 62 χλμ. Τα ψηλότερα βουνά σχηματίζουν τρεις διακεκομμένες σειρές.
Η πρώτη, που καλύπτει κατά πλάτος το βόρειο τμήμα του νησιού, αρχίζει από τα ανατολικά παράλια και προχωρεί με κατεύθυνση ΝΔ, για να καταλήξει στα δυτικά παράλια, πάνω από τον κόλπο της Παλαιοκαστρίτσας, στο κωνικό ύψωμα Ηρακλή (506 μ.).
Η οροσειρά αυτή έχει κορυφές τον Παντοκράτορα (906 μ.), τη Στραβοσκιάδη (849 μ.) και την Τσούκα (619 μ.). Η δεύτερη σειρά καλύπτει κατά μήκος το κεντρικό τμήμα του νησιού, σχηματίζοντας τις κορυφές των Αγίων Δέκα (529 μ.), του Σταυρού (450 μ.) και του Αγίου Ματθαίου (465 μ.). Τέλος, η τρίτη καλύπτει το νοτιότερο άκρο του νησιού. Ανάμεσα στις λοφοσειρές σχηματίζονται κοιλάδες.
Το κλίμα είναι γενικά μεσογειακό, με ήπιους χειμώνες και θερμά καλοκαίρια.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Το έδαφος της Κέρκυρας είναι στο μεγαλύτερο μέρος του εύφορο. Οι συχνές βροχοπτώσεις (η Κέρκυρα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη βροχόπτωση στην Ελλάδα, μετά τα Ιωάννινα) ευνοούν την ανάπτυξη πλούσιας βλάστησης. Καλλιεργούνται κυρίως ελιές, αμπέλια, πορτοκάλια και οπωροφόρα δέντρα.
Το σημαντικότερο ρόλο όμως στην ανάπτυξη της οικονομίας του νησιού διαδραματίζει ο τουρισμός. Το όμορφο φυσικό τοπίο, οι αρχαιολογικοί χώροι, η θάλασσα και βέβαια η γεωγραφική θέση συντελούν στην ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του τουριστικού ρεύματος.
ΜΝΗΜΕΙΑ - ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Της εποχής της εξάρτησης της Κέρκυρας από την Κόρινθο (8ος-6ος αι. π.Χ.) σώθηκαν μνημεία αντιπροσωπευτικά της κορινθιακής τέχνης, των οποίων η σημασία αυξάνεται δεδομένου ότι ανάλογα ευρήματα δε διαθέτουμε από την ίδια την Κόρινθο λόγω της καταστροφής της τελευταίας από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Τα μνημεία αυτά είναι τα εναέτια γλυπτά από πωρόλιθο του ναού της Άρτεμης, που χρονολογούνται περίπου στο 590-580 π.Χ. και βρίσκονται στο νέο μουσείο της πόλης. Το κέντρο του αετώματος καταλαμβάνεται από τη Γοργώ με τα παιδιά της, Πήγασο και Χρυσάορα, ενώ παραπληρωματικές μορφές είναι λέοντες, Δίας που νικάει γίγαντα κ.ά. Ο ναός ανασκάφηκε στη θέση Γαρίτσα, κοντά στη λιμνοθάλασσα Χαλκιόπουλου. Το μνημείο του Μενεκράτη με παράσταση λιονταριού (τέλη 7ου π.Χ. αι.), βρέθηκε στο αρχαϊκό νεκροταφείο της πόλης, 1 χλμ. νοτιοδυτικά της σύγχρονης, όπως και επιτύμβιες επιγραφές. Στο «μικρό ιερό της Άρτεμης», στη θέση Κανόνι, βρέθηκαν χιλιάδες μικρά πήλινα ειδώλια και αγαλμάτια της Άρτεμης που χρονολογούνται από το 480 π.Χ. Τέλος, πιστοποιείται η ύπαρξη ναού της Ήρας (7ος-6ος αι. π.Χ.) στο λόφο του Μον Ρεπό, τεμένους του Απόλλωνα στην ανατολική κορυφή του ίδιου λόφου, αγοράς και ρωμαϊκών λουτρών στη θέση Παλαιόπολη.
Στην ίδια θέση αποκαλύφθηκαν λείψανα παλαιοχριστιανικής βασιλικής, κτίριο του 8ου αι. π.Χ. και πρωτοκορινθιακά αγγεία.
Αξιόλογοι χώροι επίσκεψης έξω από την πόλη της Κέρκυρας είναι οι εξής: Ο λόφος του Μον Ρεπό με τα νεότερα ανάκτορα, το Ποντικονήσι με το μοναστήρι των Βλαχερνών, απέναντι από τη θέση Κανόνι, το ανάκτορο «Αχίλλειο», η Παλαιοκαστρίτσα, το μοναστήρι του Παντοκράτορα, το χωριό Γουβιά, το Σιδάρι, το χωριό Καστελλάνοι, το φρούριο Αγγελόκαστρο, στη ΒΔ ακτή του νησιού που ιδρύθηκε το 13ο αιώνα από το Μιχαήλ Α’ Άγγελο, δεσπότη της Ηπείρου κ.ά.
Ευρήματα της μυκηναϊκής εποχής δε βρέθηκαν στην Κέρκυρα που να δικαιολογούν την άποψη των αρχαίων συγγραφέων (Θουκυδίδη, Καλλίμαχου, Στράβωνα, Παυσανία) πως η Κέρκυρα συμπίπτει με τη νήσο Σχερία του Ομήρου, όπου βρισκόταν το βασίλειο των Φαιάκων. Νεότεροι φιλόλογοι και ερευνητές αμφισβήτησαν επίσης την άποψη αυτή. Άλλα ονόματα του νησιού ήταν Κεραυνίη και Δρεπάνι.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Στην Κέρκυρα βρέθηκαν λείψανα ζωής της παλαιολιθικής ακόμα εποχής (ευρήματα στη σπηλιά Γράβα Γαρδικιού), που χρονολογούνται γύρω στο 30.000 π.Χ. Η νεολιθική εποχή, που διαρκεί από το 7.000-2.600 π.Χ., αντιπροσωπεύεται από οικισμούς πολλών περιοχών, κυρίως όμως στο Σιδάρι, στη βόρεια παραλία του νησιού. Της εποχής του χαλκού, που αρχίζει στο τέλος της νεολιθικής (2.600 π.Χ.), βρέθηκαν πλήθος οικισμοί σε όλη την έκταση του νησιού.
Οι πρώτοι Έλληνες αποίκισαν την Κέρκυρα τον 8ο αιώνα π.Χ. Κατά την αρχαιότητα το νησί ονομαζόταν Κέρκυρα ή Κόρκυρα, από το όνομα της θυγατέρας του ποτάμιου θεού Ασωπού Κέρκυρας. Οι αρχαίες πηγές αναφέρουν τον Κορίνθιο Χερσικράτη ως πρώτο οικιστή, που ήρθε εδώ το 734 π.Χ., ανασκαφικά όμως ευρήματα αποδεικνύουν πως αρχικά το νησί αποικίστηκε από τους Ερετριείς μεταξύ 775-750 π.Χ., τους οποίους εκτόπισαν αργότερα οι Κορίνθιοι. Η κορινθιακή αποικία είχε εγκατασταθεί στη θέση που βρίσκεται και η σημερινή πόλη Κέρκυρα και λίγο νοτιότερα. Η γρήγορη ανάπτυξη της Κέρκυρας την έφερε σε σύγκρουση με τη μητρόπολη στη Κόρινθο και, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης, η ναυμαχία μεταξύ Κέρκυρας και Κορίνθου, που έγινε το 664 π.Χ., ήταν η αρχαιότερη που συνέβη μεταξύ ελληνικών δυνάμεων. Αργότερα, στους περσικούς πολέμους, το νησί πρόσφερε 60 πλοία για τον κοινό αγώνα. Η διαμάχη Κέρκυρας-Κορίνθου ήταν μια από τις αφορμές του πελοποννησιακού πολέμου. Το ίδιο το νησί δεν πήρε μέρος στον πόλεμο αυτόν, γιατί σπαραζόταν από συγκρούσεις μεταξύ ολιγαρχικών και δημοκρατικών, που ενισχύονταν αντίστοιχα από τους Κορίνθιους και τους Αθηναίους.
Από τα τέλη του 4ου αι. π.Χ. η Κέρκυρα έπεσε διαδοχικά στα χέρια του Αγαθοκλή, τυράννου των Συρακουσών, του Πύρρου, βασιλιά της Ηπείρου, των Ιλλυριών πειρατών και τέλος των Ρωμαίων (μέσα του 2ου αι. π.Χ.). Στη ρωμαϊκή περίοδο διαδόθηκε στο νησί ο χριστιανισμός από τους αποστόλους Ιάσονα και Σωσίπατρο.
Κατά τη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Κέρκυρα συμπεριλήφθηκε στο ανατολικό κράτος (395) και ακολούθησε την τύχη του. Δέχτηκε επιδρομές από Βάνδαλους, Γότθους, Σαρακηνούς, Νορμανδούς κ.ά. Το 1205 έπεσε στα χέρια των Βενετών (ως το 1214). Την ίδια χρονιά περιήλθε στο δεσποτάτο της Ηπείρου για μισό περίπου αιώνα, ως το 1267. Ακολούθησε η κατοχή των Ανδεγαβών (ως το 1386) και τέλος των Βενετών που κράτησε ως το 1797. Η μακρόχρονη βενετική κατοχή επέδρασε βαθύτατα στο χαρακτήρα των Κερκυραίων χωρίς ωστόσο να αλλοιώσει την εθνική τους συνείδηση. Δυο πολύ σημαντικά γεγονότα σημάδεψαν τη βενετοκρατία: οι πολιορκίες των ετών 1537 και 1716 από τους Τούρκους, που απέτυχαν και οι δύο. Το 1797 η βενετική κατοχή καταλύθηκε από τους Γάλλους, οι οποίοι κράτησαν το νησί ως το1799. Τη χρονιά αυτή ρωσοτουρκικός στόλος κυρίεψε το νησί και υποχρέωσε τους Γάλλους να συνθηκολογήσουν. Με τη συνθήκη του Τιλσίτ (1807), οι Ρώσοι απέδωσαν την Κέρκυρα στους Γάλλους, τους οποίους διαδέχτηκαν, το 1814, οι Άγγλοι.
Αυτοί κράτησαν το νησί ως το 1863, οπότε με τη συνθήκη του Λονδίνου παραχωρήθηκε, μαζί με τα άλλα νησιά της Επτανήσου, στην Ελλάδα.
Σταθμοί στην ιστορία της Κέρκυρας, μετά το 1863, ήταν η αποβίβαση σερβικών στρατευμάτων το 1915, τα οποία χρησιμοποίησαν το έδαφός της για να ανασυγκροτηθούν, ο βομβαρδισμός και η κατάληψή της από τους Ιταλούς το 1923, η ιταλική κατοχή (1941-1943) και ο βομβαρδισμός της από τους Γερμανούς (13-14 Σεπτεμβρίου 1943).
Η Κέρκυρα υπήρξε πολιτιστικό κέντρο για τη νεότερη Ελλάδα, όταν η υπόλοιπη χώρα ήταν στην κατοχή των Τούρκων. Οι Κερκυραίοι είχαν τη δυνατότητα να σπουδάζουν στην Ιταλία και την Ευρώπη γενικότερα, μεταφέροντας έτσι τον ευρωπαϊκό πολιτισμό στην πατρίδα τους. Πολλοί αναδείχτηκαν εθνικοί ευεργέτες (Θωμάς Φλαγγίνης), άλλοι δημόσιοι άντρες (Ι. Καποδίστριας), ιεράρχες (Ν. Θεοτόκης), διδάσκαλοι του Γένους (Ευγ. Βούλγαρης). Στην Κέρκυρα λειτούργησαν, εκτός από τις άλλες σχολές, η Ιόνια Ακαδημία από το 1808, το πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο και η πρώτη σχολή καλών τεχνών (1815).
Σπουδαίοι εκπρόσωποι της πνευματικής Κέρκυρας υπήρξαν ο συνθέτης Ν. Μάντζαρος, που μελοποίησε τον Εθνικό Ύμνο, ο ποιητής Λ. Μαβίλης, ο πεζογράφος Κ. Θεοτόκης, ο φιλόσοφος Π. Βράιλας-Αρμένης και άλλοι.
Επιμέλεια Άρθρου & Φωτογραφίας : Γεώργιος Λυμπερόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου