Κολοκοτρώνης, Θεόδωρος – Kolokotronis, Theodoros

(1770-1843). Από τους μεγαλύτερους ήρωες της Επανάστασης του 1821, από την παλιά οικογένεια των Κολοκοτρωναίων.

Γεννήθηκε στο Ραμαβούνι της Μεσσηνίας όπου είχε καταφύγει η μητέρα του Ζαμπία μετά το θάνατο του συζύγου της Κωνσταντίνου Κολοκοτρώνη, για να γλιτώσει από την καταδίωξη των Τούρκων.

Μέχρι τα 15 του χρόνια έζησε στην Αλωνίσταινα κοντά στους θείους του Κοτσακαίους. Έπειτα όμως εγκατέλειψε τους δικούς του και μπήκε σε ένα σώμα αρματολών του Λιονταριού.

 Στα 20 χρόνια του παντρεύτηκε την Κατερίνα Καρούσου, κόρη προεστού του Λιονταριού, και εγκαταστάθηκε εκεί, όχι όμως για πολύ.

Οι επιθέσεις των Τούρκων τον έκαναν να είναι πότε αρματολός και πότε κλέφτης.

Αλλά τις πρώτες σπουδαίες μάχες του με τους Τούρκους τις έδωσε το 1792 βοηθώντας τον Ανδρέα Ανδρούτσο και τους άντρες του να περάσουν στη Στερεά.

Τελικά, έπειτα από πολλούς διωγμούς των Τούρκων κατέφυγε στη Ζάκυνθο, η οποία ανήκε τότε στην Ιόνια πολιτεία. Εκεί ο Ρώσος διοικητής Αντρέμπ του πρόσφερε βοήθεια, με τον όρο να πάρει μέρος στον αγώνα κατά της Γαλλίας.

Ο όρος αυτός όμως δεν του άρεσε και αρνήθηκε.

Γύρισε στη Μάνη και αγωνίστηκε ως κλέφτης.

Αλλά τότε έγινε ο αφορισμός των κλεφτών από τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε’ και ο αφανισμός όλων σχεδόν των Κολοκοτρωναίων, από προδοσία των καλόγερων του μοναστηριού της Παναγίας των Αιμιαλών (1806).

Έφυγε τότε πάλι για τα Επτάνησα και εκεί γνωρίστηκε με τον Καποδίστρια, καθώς επίσης με τον Τζαβέλα, τον Μπότσαρη, το Βλαχάβα και άλλους αρματολούς που είχαν καταφύγει εκεί για να γλιτώσουν από τους διωγμούς του Αλή πασά.

Μετά την κήρυξη του ρωσοτουρκικού πολέμου συνεννοήθηκε με τους άλλους αρματολούς και συγκρότησαν τον πρώτο πολεμικό στόλο, ο οποίος αποτελούνταν από 70 πλοία, και με τη δράση του έκανε πολλές καταστροφές στους Τούρκους από το 1806 μέχρι το 1808, οπότε αναγκάστηκε με τη μεσολάβηση του πατριαρχείου να σταματήσει τη δράση του.

Τότε ο Κολοκοτρώνης συνεννοήθηκε με το φίλο του Αλή Φαρμάκη για την απελευθέρωση της Πελοποννήσου, αλλά τα σχέδιά τους ματαιώθηκαν με την αγγλική κυριαρχία στα Επτάνησα (1809) και την άρνηση των Άγγλων να υποστηρίξουν το κίνημα.

Το 1810 ο Κολοκοτρώνης μπήκε, με το βαθμό του λοχαγού, στο ελληνικό σώμα που καταρτίστηκε από τους Άγγλους και με τη γενναιότητα που έδειξε στις επιχειρήσεις κατά των Γάλλων της Λευκάδας προάχθηκε σε ταγματάρχης.

Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και αφού κατήχησε και άλλους πολλούς σε αυτή, έφυγε, αρχές του 1821, από τη Ζάκυνθο και ντυμένος καλόγερος ήρθε στην Πελοπόννησο, με σκοπό να την ξεσηκώσει.

Ήταν τότε 51 χρονών.

Μόλις έφτασε στην Πελοπόννησο ο Κολοκοτρώνης, άρχισε αμέσως τη δράση του και όταν κηρύχθηκε η Επανάσταση, είχε αρκετές επιτυχίες.

Στις 23 Μαρτίου του 1821 πέτυχε, με τον Πετρόμπεη και τους Μανιάτες, την κατάληψη της Καλαμάτας, στις 12 - 13 Μαΐου τη νίκη στο Βαλτέτσι, στις 26 Σεπτεμβρίου την άλωση της Τρίπολης.

Η πρώτη ελληνική κυβέρνηση τον διόρισε τότε στρατηγό.

Και ενώ επιχειρούσε ο Κολοκοτρώνης την πολιορκία της Πάτρας, έφτασε στην Πελοπόννησο ο Δράμαλης με τη στρατιά του.

Ο Κολοκοτρώνης έλυσε την πολιορκία της Πάτρας και κυρίεψε τα στενά των Δερβενακίων.

Όταν ο Δράμαλης, αποκλεισμένος στην αργολική πεδιάδα, αναγκάστηκε, για να ξεφύγει, να περάσει με το στρατό του από τα Δερβενάκια, ο Κολοκοτρώνης τον χτύπησε και τον κατέστρεψε (25-27 Ιουλίου 1822).

Ελάχιστοι ξέφυγαν.

Μετά από αυτή την περίλαμπρη νίκη ο Κολοκοτρώνης ανακηρύχθηκε αρχιστράτηγος της Πελοποννήσου.

Στις 30 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου απελευθερώνει το Ναύπλιο και μπαίνει θριαμβευτικά στην πόλη.

Έπειτα όμως από τους τόσους θριάμβους και τις τιμές τον περίμεναν πίκρες και ταπεινώσεις.

Στον εμφύλιο σπαραγμό του 1823, που ξεκίνησε από τις διχόνοιες των πολιτικών κομμάτων, ο Κολοκοτρώνης έχασε το γιο του Πάνο και ο ίδιος φυλακίστηκε για τέσσερις μήνες μαζί με άλλους σε μοναστήρι της Ύδρας.

Με την εισβολή όμως του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο ο Κολοκοτρώνης αποφυλακίστηκε για να βοηθήσει την πατρίδα για μια ακόμα φορά.

 Επειδή δεν μπορούσε να παρατάξει στρατό ανάλογο του αιγυπτιακού, παρενοχλούσε τον εχθρό χτυπώντας τα μικρά αποσπάσματα και καταστρέφοντας τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές.

Με μεγάλη ευελιξία «αλώνιζε» την Πελοπόννησο για να προλάβει τον Ιμπραήμ στο δόλιο τέχνασμά του να προσελκύσει φίλους. Και δεν κατάφερε βέβαια να ξαναπάρει την Τρίπολη και την Πάτρα, κατέφερε όμως να κρατήσει την Ελλάδα ξεσηκωμένη, ώσπου ο σουλτάνος αναγκάστηκε να αναγνωρίσει αυτόνομο ελληνικό κράτος.

Μετά την απελευθέρωση και την εκλογή του Καποδίστρια ο Κολοκοτρώνης υπήρξε ένας από τους πιο πιστούς υποστηριχτές του.

Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια υποστήριξε τον Όθωνα.

Η αντιβασιλεία όμως, με τη σύμφωνη γνώμη των Μεγάλων Δυνάμεων και ιδίως της Αγγλίας και Γαλλίας, αποφάσισε να αποκλείσει τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης από τον τακτικό στρατό και μάλιστα να τους φυλακίσει με την κατηγορία ότι προετοίμαζαν τάχα εξέγερση.

Πρώτος από όλους πιάστηκε ο Κολοκοτρώνης (7 Σεπτεμβρίου 1833) και η δίκη του με την κατηγορία της ανατρεπτικής δράσης και της έσχατης προδοσίας άρχισε στις 3 Απριλίου 1833.

Στις 26 Μαΐου βγαίνει η απίστευτη απόφαση καταδίκης του σε θάνατο.

Η άρνηση όμως του προέδρου του δικαστηρίου Α. Πολυζωίδη και του δικαστή Γ. Τερτσέτη να υπογράψουν την απόφαση, καθώς και η λαϊκή αγανάκτηση που είχε κορυφωθεί, ματαίωσαν την εκτέλεση της ποινής.

Ο Κολοκοτρώνης έμεινε στη φυλακή, στο Παλαμήδι του Ναυπλίου, μέχρι την ενηλικίωση του Όθωνα.

Τότε του δόθηκε χάρη, ο βαθμός του στρατηγού και του απονεμήθηκε το ανώτατο παράσημο του Σωτήρα και το αξίωμα του συμβούλου της επικρατείας.

Από το 1834 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου μετά από λίγα ήσυχα χρόνια πέθανε στις  3 Φεβρουαρίου του 1843,  αφού προηγουμένως είχε υπαγορεύσει τα απομνημονεύματά του στο Γ. Τερτσέτη, τα οποία εκδόθηκαν το 1851.  

Επιμέλεια Άρθρου & Φωτογραφίας : Γεώργιος Λυμπερόπουλος

Η αναζήτηση στο άρθρο :   Κολοκοτρώνης, Θεόδωρος, Kolokotronis, Theodoros, Στρατηγός, Έλλην, Έλληνας ήρωας 1821, Θ. Κολοκοτρώνης Έλληνας ήρωας 1821, Ο Γέρος του Μοριά, #gerostoumoria, #kolokotronis, #iroas1821, #stratigoskolokotronis, @kolokotronis, @theodoroskolokotronis,  

GLi-Pedia, Εγκυκλοπαίδεια,